Қазақстандағы көтерме тауарлар: нарық және үрдістер

Қазақстан Орталық Азияның жетекші сауда орталықтарының бірі болып табылады және көтерме сауда нарығы ел экономикасында маңызды рөл атқарады. Тауарларды көтерме жеткізу секторы дамуын жалғастыруда және бұл ішкі сұраныстың өсуімен де, халықаралық нарықтарға белсенді кеңеюімен де байланысты. Қазақстан Еуропаны, Азияны және Ресейді байланыстыратын логистикалық тізбектегі маңызды буынға айналды, бұл көтерме сауда саласындағы бизнес үшін айтарлықтай мүмкіндіктер ашады.

ҚР сауда және интеграция министрлігінің деректері бойынша, Қазақстанда көтерме тауарлар айналымының көлемі 2024 жылы 1,5 триллион теңгеден асты, бұл өткен жылмен салыстырғанда 10% - ға артық. Ең үлкен өсім ауылшаруашылық өнімдері, құрылыс материалдары және тұрмыстық тауарлар саудасы саласында байқалады. Көтерме сауда секторы көптеген кәсіпорындардың жұмысын қамтамасыз ететін және жұмыс орындарын құратын экономиканың қозғалтқышына айналды.

Көтерме тауарлар нарығының маңызды аспектілерінің бірі-дистрибьюторлар мен сауда компаниялары сияқты көптеген делдалдардың болуы. Бұл компаниялар өнімді ішкі нарыққа таратуда және экспортқа жеткізуде шешуші рөл атқарады. Соңғы жылдары онлайн платформалар мен маркетплейстердің белсенді дамуы байқалды, бұл сатып алу мен жеткізу процесін жеңілдетеді, сонымен қатар бизнес шығындарын азайтады. Мәселен, мысалы, көтерме сатып алу платформалары Kaspi.kz Aliexpress қазақстандық кәсіпкерлер арасында танымал болып келеді, бұл сауда көлеміне айтарлықтай әсер етеді.

Айта кетейік, Қазақстан Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) шеңберінде экспорттық байланыстарды белсенді дамытып келеді, бұл көрші елдерге көтерме тауарлар экспортының өсуіне ықпал етеді. 2024 жылы көтерме тауарлар экспортының көлемі 12 миллиард АҚШ долларынан асты, бұл соңғы 5 жылдағы рекордтық көрсеткіш. Ең алдымен, Қазақстан Ресейге, Қырғызстан мен Өзбекстанға құрылыс материалдарын, азық-түлік тауарлары мен электрониканы жеткізеді.

Сонымен қатар, елде сыртқы нарықтарда сұранысқа ие тауарлар өндірісі белсенді дамып келеді. Ауыл шаруашылығы және тамақ өндірісі көтерме сауда секторының маңызды құрамдас бөлігі болып қала береді. 2023 жылы ауылшаруашылық өнімдерінің экспорты 8% - ға өсті, ал азық-түлік тауарлары жалпы экспорттың 25% -. құрады. Бұл әлемдік нарықта қазақстандық тауарларға деген қызығушылықтың артып келе жатқанын көрсетеді.

Логистикалық инфрақұрылымды дамыту Қазақстандағы көтерме сауда нарығына да айтарлықтай әсер етеді. Жаңа көлік және қойма объектілерін салу тауарларды сақтау және жеткізу үшін жағдайларды жақсартуға мүмкіндік береді, бұл қазақстандық өнімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға ықпал етеді.

Осылайша, Қазақстандағы көтерме тауарлар нарығы экономиканың тұрақты өсуін қамтамасыз ете отырып, бизнес пен экспорт үшін жаңа мүмкіндіктер жасай отырып, серпінді дамуын жалғастыруда.